شاید تصور کنید که عضلات قوی و پرکار بدن مانند قلب یا پاها بیشترین اکسیژن را مصرف می‌کنند، اما اینطور نیست. در کمال تعجب، مغز عضو بدن با بیشترین مصرف اکسیژن است.
چرا مغز به این اندازه اکسیژن نیاز دارد؟
مغز انسان علی‌رغم اینکه تنها 2% از وزن بدن را تشکیل می‌دهد، حدود 20 تا 25% از کل اکسیژن مصرفی بدن را به خود اختصاص می‌دهد. دلیل این امر، نیاز بالای مغز به انرژی است. مغز برای انجام وظایف پیچیده‌ای مانند تفکر، احساس، حافظه و حرکت، به طور مداوم از گلوکز به عنوان منبع انرژی استفاده میکند.
مغز چگونه از اکسیژن استفاده میکند؟
اکسیژن برای متابولیسم گلوکز و تولید ATP، مولکول حامل انرژی سلول، ضروری است. در فرآیند تنفس سلولی، اکسیژن با گلوکز ترکیب شده و به دی‌اکسید کربن و آب تبدیل می‌شود و در این فرآیند، انرژی آزاد می‌شود.
مقایسه مصرف اکسیژن مغز با سایر اندام‌ها:
- عضلات در حال فعالیت: 20 برابر بیشتر از عضلات در حال استراحت
- قلب: 10 برابر بیشتر از عضلات در حال استراحت
- کبد: 5 برابر بیشتر از عضلات در حال استراحت
نکات قابل توجه:
- حتی زمانی که در خواب هستید، مغزتان بیشترین اکسیژن را در بدن مصرف میکند.
- کمبود اکسیژن می‌تواند به طور جدی به مغز آسیب برساند.
- افزایش جریان خون به مغز می‌تواند به بهبود عملکرد آن کمک کند.