کم خونی یک بیماری شایع است که با کمبود گلبول های قرمز خون یا هموگلوبین مشخص می شود. هموگلوبین پروتئینی در گلبول های قرمز است که اکسیژن را از ریه ها به سایر قسمت های بدن حمل می کند.
کمبود مواد مغذی مختلف می تواند منجر به کم خونی شود، اما شایع ترین آنها عبارتند از:
1. آهن:
آهن برای تولید هموگلوبین ضروری است. کمبود آهن می تواند منجر به کم خونی فقر آهن شود که شایع ترین نوع کم خونی است.
2. ویتامین B12:
ویتامین B12 برای تولید گلبول های قرمز خون و سلول های عصبی ضروری است. کمبود ویتامین B12 می تواند منجر به کم خونی خطرناک به نام کم خونی پرنیشیوز شود.
3. فولات:
فولات (ویتامین B9) برای تولید گلبول های قرمز خون ضروری است. کمبود فولات می تواند منجر به کم خونی ناشی از کمبود فولات شود که در زنان باردار شایع است.
4. سایر مواد مغذی:
کمبود سایر مواد مغذی مانند ویتامین C، مس و روی نیز می تواند به کم خونی منجر شود.
علائم کم خونی:
- خستگی
- ضعف
- تنگی نفس
- رنگ پریدگی پوست
- سردرد
- سرگیجه
- درد قفسه سینه
- ضربان قلب نامنظم
تشخیص کم خونی:
با آزمایش خون می توان کم خونی را تشخیص داد. آزمایش خون می تواند تعداد گلبول های قرمز خون، هموگلوبین و سایر مواد مغذی را اندازه گیری کند.
درمان کم خونی:
درمان کم خونی به علت آن بستگی دارد.
- کم خونی فقر آهن: با مصرف مکمل های آهن و رژیم غذایی سرشار از آهن درمان می شود.
- کم خونی پرنیشیوز: با تزریق ویتامین B12 درمان می شود.
- کم خونی ناشی از کمبود فولات: با مصرف مکمل های فولات و رژیم غذایی سرشار از فولات درمان می شود.
پیشگیری از کم خونی:
با مصرف یک رژیم غذایی سالم و متعادل می توان از کم خونی پیشگیری کرد. این رژیم غذایی باید شامل غذاهای سرشار از آهن، ویتامین B12 و فولات باشد.
منابع غذایی سرشار از آهن:
- گوشت قرمز
- مرغ
- ماهی
- تخم مرغ
- حبوبات
- سبزیجات برگ سبز
- غلات غنی شده با آهن
منابع غذایی سرشار از ویتامین B12:
- گوشت قرمز
- مرغ
- ماهی
- تخم مرغ
- شیر و لبنیات
- غلات غنی شده با ویتامین B12
منابع غذایی سرشار از فولات:
- سبزیجات برگ سبز
- حبوبات
- مرکبات
- غلات غنی شده با فولات
- عدس
- نخود