راههای تنفسی: ویروسها و باکتریها میتوانند از طریق تنفس، تنها یا در ترکیب با قطرات تنفسی کوچک (مانند تنفس گوشتی) به بدن وارد شوند. این شامل سرماخوردگیها، آنفولانزا، کووید-۱۹ و غیره میشود.
راههای گوارشی: غذاها یا آب آلوده با میکروبها میتوانند منابعی برای ورود باکتریها، ویروسها و پارازیتها به بدن انسان باشند. اینجا مثالهایی مانند سالمونلا، اشریشیا کلی و آمیبیازیس قرار میگیرد.
راههای خونی: ورود مستقیم میکروبها به خون، میتواند از طریق شکستن پوست، جراحات، تزریقهای غیر بهداشتی و… اتفاق بیفتد. مثالها عبارتند از سپتیسمیها (عفونتهای خون) و ایدز.
راههای تماس مستقیم: میکروبها میتوانند از طریق تماس مستقیم با پوست و مخاط وارد بدن شوند. مثالهایی شامل عفونتهای پوستی مانند عفونتهای قارچی و باکتریایی و همچنین عفونتهای مقعدی و ادراری میشوند.
راههای جنسی: برخی عفونتها، مثل آلزایمر، سیفیلیس و هرپس ژنیتال، از طریق تماس جنسی به بدن منتقل میشوند.
راههای عمومی: تماس با سطوح و اشیاء آلوده میتواند منجر به ورود میکروبها به بدن شود. به عنوان مثال، دست آلوده را به دهان خود ببرید، میتواند باعث ورود میکروبها به دستگاه گوارش شود.
به علاوه، نوع و شیوع عفونتها میتواند بستگی به ویژگیهای میکروب، شرایط محیطی و عوامل ایمنی بدن داشته باشد. در زیر، به تفصیل برخی از نمونههای شائع عفونتها و راههایی که از طریق آنها به بدن انسان وارد میشوند، آورده شده است:
آنفولانزا (انفلوآنزا): ویروسهای آنفلوآنزا از طریق قطرات تنفسی به دست میآیند. زمانی که یک فرد آلوده سرفه یا عطسه میکند، قطرات کوچکی شامل ویروسها به هوا انتشار مییابد و میتوانند توسط افراد دیگر تنفس شوند.
کووید-۱۹: ویروس کرونا از طریق تماس نزدیک و قطرات تنفسی به افراد دیگر منتقل میشود. همچنین، ممکن است از سطوح آلوده مانند دستها به دهان، بینی یا چشمها منتقل شود.
سپتیسمی (عفونت خون): این نوع عفونت به طور معمول از طریق تزریق میکروبها به خون ایجاد میشود. مثلاً، زمانی که کسی تزریق داروها یا مواد مخدر با سوزنهای غیر بهداشتی انجام میدهد، ریسک ابتلا به سپتیسمی افزایش مییابد.
عفونتهای پوستی: میکروبها میتوانند از طریق پوست آسیب دیده به بدن وارد شوند. مثلاً، جراحات ناشی از بریدگیها، خراشها یا حروق میتوانند مسیر ورود برای باکتریها فراهم کنند.
آب و غذا آلوده: میکروبها میتوانند از طریق مصرف آب یا غذای آلوده مسافرتی که در شرایط بهداشتی نامناسب نگهداری شوند، ممکن است منجر به ابتلا به عفونتهای مختلفی مانند سالمونلا یا اشریشیا کلی شوند.
عفونتهای تماسی: افراد میتوانند از طریق تماس با اشیاء و سطوح آلوده به میکروبها به بیماری مبتلا شوند. مثلاً، لمس دستهای آلوده و سپس لمس دهان، بینی یا چشمها میتواند عامل انتقال باشد.
در کل، برای جلوگیری از ورود عفونتها به بدن، به موارد زیر توجه داشته باشید:
شستشوی منظم دستها: شستشوی منظم و دقیق دستها با آب و صابون به عنوان یکی از مهمترین راهها برای جلوگیری از انتقال میکروبها به بدن توصیه میشود.
استفاده از ماسک و اقدامات بهداشتی: در شرایطی که عفونتهای تنفسی منتشر میشوند، مانند کووید-۱۹، استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی میتواند موثر باشد.
استفاده از واکسنها: در مواردی که واکسنهای موجود باعث پیشگیری از بیماریها میشوند، از این ابزارهای پیشگیری استفاده کنید.
نگهداری بهداشتی از محیط: بهداشت منزل، محیط کار و مکانهای عمومی میتواند در کاهش انتقال میکروبها مؤثر باشد.
اجتناب از مواد مخدر و سوزنهای غیر بهداشتی: از استفاده از سوزنها و وسایل تزریقی بهداشتی و بهینه اطمینان حاصل کنید.
پیگیری بهداشت حرفهای: در موقعیتهایی که در تماس با مواد خطرناک یا باکتریها قرار دارید (مانند حوزه بهداشتی یا بیمارستانی)، از تجهیزات بهداشتی مناسب استفاده کنید.
با توجه به نوع عفونت و مسیر انتقال آن، پیشگیری میتواند متفاوت باشد. بهتر است همیشه راهنماییهای بهداشتی و پزشکی مرتبط با هر نوع عفونت را دنبال کنید.