فرهنگ و مد 2 عاملی هستند که طرز پوشش ما را مشخص میکنند. در واقع جوامع مختلف هر کدام دارای فرهنگ بهخصوصی هستند و این مورد به طور مستقیم روی مد تاثیر میگذارد. این موضوع را میتوانیم در پوشش مردان و زنان قبایل مختلف در یک کشور بهخوبی مشاهده کنیم.
برای اینکه از تاثیر فرهنگ بر مد یا بالعکس آگاه شویم، بهتر است ابتدا بدانیم منظور از فرهنگ چیست؟ هرچند شناخت این مبحث نیاز به به بررسی از جوانب مختلف دارد، اما تاجاییکه بتوانیم این موضوع را بررسی خواهیم کرد. برای آگاهی از این موارد تا انتهای متن با ما همراه باشید.
فرهنگ چیست؟
فرهنگ در هر زمینهای تعریف مختص به خود را دارد و برای اطمینان از این موضوع میتوانیم نظر محققان علم مطالعات فرهنگی، انسانشناسان و جامعهشناسان را ببینیم که هرکدام معیارهای بهخصوصی را در نظر گرفتهاند.
اگر بخواهیم یک تعریف ساده و درعینحال کلی داشته باشیم، باید بگوییم فرهنگ در نحوه زندگیکردن انسانها در یک منطقه خاص و اشتراک بین آنها خلاصه میشود. این اشتراک ممکن است به نحوه برقراری ارتباط افراد با یکدیگر، چگونگی تعامل با محیط اجتماعی یا جغرافیایی و حتی طرز تفکر و اندیشیدن این افراد مرتبط باشد.
فرهنگ به یک جزء جدانشدنی از زندگی ما تبدیل شده و میتوان گفت این فرهنگ است که مشخص میکند ما چگونه رفتار کنیم یا اینکه چه لباسی را در چه مکانی بپوشیم. این موضوع بهخوبی تاثیر فرهنگ را بر نحوه لباس پوشیدن و حتی مد نشان میدهد.
لباس و فرهنگ چه رابطه ای با یکدیگر دارند؟
پوشش بدن در جوامع مختلف یک اصل است و معمولا انسانها از بدو تولد تا زمان مرگ همواره با استفاده از لباس بدن خود را میپوشانند. این مورد بهخصوص در جوامع دینی مانند کشور ما اهمیت بیشتری دارد.
پوشش معمولا در جوامع مدرن به یک ضرورت تبدیل میشود. اما ممکن است در قبایل بهدور از تمدن مانند سرخپوستهای آفریقایی یا آمریکای جنوبی خیلی به این موضوع اهمیت داده نشود. پس متوجه میشویم که جوامع هرچه متمدنتر شدند، به نوع پوشش خود نیز بیشتر اهمیت دادند.
اما رابطه لباس و فرهنگ چیست؟ آیا مد بیشترین تاثیر را بر لباس میگذارد؟ پیدا کردن پاسخ این سوالات تا حدودی مشکل است. البته باید گفت نوع پوشش به طور مستقیم روی فرهنگ یک جامعه تاثیر میگذارد.
بااینحال این مورد تمام ماجرا نیست! بلکه فرهنگ نیز تاثیر زیادی بر نحوه پوشش دارد. این موضوع را میتوانیم با بررسی پوشش در کشورهای مختلف به طور واضح مشاهده کنیم. اگر به کشورهای خارجی سفر کرده باشید یا حتی فیلمهای ساختهشده توسط جوامع مختلف را دیده باشید، میتوانید تفاوت لباسها را بهخوبی درک کنید.
حال سوال اینجاست که چگونگی پوشش بهتدریج روی فرهنگ مردم یک منطقه تاثیر میگذارد یا تفاوت فرهنگها باعث ایجاد پوششهای مختلف در این جوامع شده است؟
در این خصوص باید گفت فرهنگ همواره تاثیر زیادی بر چگونگی پوشش افراد یک جامعه دارد. از طرف دیگر باید بدانید که نوع لباس پوشیدن نیز باعث ایجاد تغییر در فرهنگ منطقه یا گروهی خاص از مردم خواهد شد.
در واقع باید گفت فرهنگ به انسانها هویت میبخشد و زمانی که افراد یک جامعه یا بخشی از آن بخواهند تحتتاثیر جوامع دیگر قرار بگیرند، معمولا در اولین اقدام پوشش خود را تغییر میدهند و بهتدریج هویت فرهنگی خود را از دست خواهند داد.
مد چیست؟
برای درک بهتر تاثیر فرهنگ بر مد بهتر است ابتدا بررسی کنیم که مد چیست؟ این واژه را میتوان به سبک زندگی افراد اختصاص داد و در واقع یکی از زیرمجموعههای فرهنگ جامعه به حساب میآید.
مد را نمیتوان در یک جغرافیای خاص محدود کرد. مد بهصورت پویا و بدون در نظر گرفتن مرزها در بین جوامع مختلف در گردش است. این مورد بهخصوص در سالهای اخیر بهوفور دیده میشود.
مد چیز ثابتی نیست و در هر شرایط احتمال دارد چیز جدیدی بهعنوان مد معرفی شود. از مهمترین بخشهایی که تحتتاثیر این واژه قرار میگیرند باید به پوشاک، معماری خانه، تفریحات و دکوراسیون منزل اشاره کرد.
مد ممکن است نوع خاصی از پوشاک باشد که در یک فصل باتوجهبه نیاز جامعه خود را نشان میدهد؛ مثلا لباسهای دورسی که در فصلهای سرد تولید میشوند. اگر بدانید دورس چیست متوجه میشوید این پارچه مختص به سرما نیست، اما مد به ما میگوید بهتر است لباسهای تولیدشده از این پارچه را در پاییز و زمستان بپوشیم.
مد و فرهنگ چه رابطه ای با یکدیگر دارند؟
مدی که از جامعه ایجاد میشود، کاملا موقتی بوده و معمولا تحت تاثیر فرهنگ آن منطقه است. در واقع فرهنگ همواره تاثیر خود را بر مد میگذارد و این مورد را در ویژگیهایی که بیان کردیم میتوانید مشاهده کنید.
از طرف دیگر مد فارغ از مرزها در جوامع مختلف وارد میشود و بهصورت مستقیم روی فرهنگ افراد منطقههای دیگر تاثیر میگذارد. در واقع فرهنگ باعث ایحاد مد خواهد شد و این 2 مبحث همواره روی یکدیگر تاثیر میگذارند.
جمعبندی
فرهنگ تعاریف متفاوتی دارد، اما بهطورکلی میتوان گفت به اشتراکهایی که در بین افراد ساکن در یک منطقه وجود دارد و روی پوشش یا حتی نحوه تفکر آنها تاثیر میگذارد فرهنگ آن منطقه میگویند.
لازم است بدانید فرهنگ روی مد تاثیر میگذارد و باعث ایجاد طرحهای جدیدی در پوشاک، معماری منازل و حتی دکوراسیون داخلی خانهها میشود. ضمن اینکه پوشش ناشی از مد ایجادشده توسط جوامع دیگر نیز روی فرهنگ مردم تاثیرگذار است.
سوالات متداول
تاثیر فرهنگ بر مد چیست؟
فرهنگ بخشهای مختلفی از زندگی را در بر میگیرد و با توجه به نیاز جامعه باعث ساختهشدن یک مد جدید میشود. به همین دلیل در جوامع فاقد فرهنگ و تمدن شاهد ظهور مدهای جدید نیستیم.
تاثیر مد بر فرهنگ چیست؟
مد موقتی بوده و در هر زمان ممکن است توسط یک منطقه خاص و تحت فرهنگ آن جامعه ساخته و عرضه شود. مد جدید، بدون درنظرگرفتن مرزها وارد سایر جوامع خواهد شد و بهصورت مستقیم روی فرهنگ آنها تاثیر خواهد گذاشت.
مد از فرهنگ تاثیر میگیرد یا فرهنگ از مد؟
در این خصوص باید گفت هر 2 مبحث ممکن است بر دیگری تاثیر بگذارند. قطعا طرز پوشش ناشی از مدی که از جوامع دیگر وارد منطقه ما میشود روی فرهنگمان تاثیر میگذارد. از طرف دیگر فرهنگ باعث ساخته شدن مدهای جدید خواهد شد. پس این 2 مورد همواره در کنار هم هستند.